Վախճանաբանություն
Սուրբ Գրքի ծավալի զգալի մասը նվիրված է վերջին ժամանակների վարդապետությանը, այսինքն՝ աշխարհի ներկա կառուցվածքի ավարտին և ազգերի ու մարդկանց փոխհարաբերություններին և Հիսուս Քրիստոսի երկրորդ գալստյան միջոցով դեպի նոր աշխարհ անցմանը: Աստվածաբանական գրականության մեջ այս ուսմունքը կոչվում է Վախճանաբանություն։ Հիմնական գիրքը, որտեղ նկարագրված է քրիստոնեական վախճանաբանությունը, Հայտնության գիրքն է, թեև վախճանաբանական տեղեկությունը առատորեն տարածված է մարգարեական գրքերում, Ավետարաններում և առաքյալների նամակներում: Աստվածաշնչում վախճանաբանական տեղեկության քանակը ցույց է տալիս դրա կարևորությունը: Սակայն ոչ միայն հանրամատչելի գրականության մեջ, այլև աստվածաբանական գրականության մեջ ահռելի հակասություններ կան Հայտնության և այլ մարգարեությունների մեկնաբանությունների մեջ, ինչը շփոթեցնում է ընթերցողներին։ Վախճանաբանական մեկնաբանությունները, որոնք մարդիկ ստանում են, հաճախ կոչ են անում նրանցից ոմանց տարակուսել, և երբեմն նույնիսկ ձեռնարկել որոշակի գործողություններ, ինչպիսիք են բունկերների կառուցումը և սննդի և այլ ապրանքների կուտակումը՝ գալիք աղետներից փրկվելու համար: Գործողության այլ կոչեր կան, օրինակ՝ պաշտպանել ինքնաթիռի ուղևորներին քրիստոնյա օդաչուների այսպես կոչված Հափշտակության դեպքում: Մի կողմից վտանգավոր է սխալ մեկնաբանություններ անելը, իսկ մյուս կողմից՝ Աստվածաշնչի վախճանաբանական համարների հսկայական քանակությունը և դրա մեկնությունների սպառման մեջ մարդկանց ներգրավվածությունը թույլ չի տալիս աստվածաբանական կայքերին խուսափել այս թեմայից։ Ավելին, վերջին ժամանակների մասին ուսմունքը բնականաբար պետք է միահյուսված լինի ցանկացած հիմնավոր տեսության աստվածաբանական ամբողջ շրջանակի մեջ։ Հայ աստվածաբանները որոշակի տեղ են հատկացնում վախճանաբանությանը, սակայն վերջին Ժամանակների և Հայտնության մասին վերջին աշխատությունները վերաբերում են 14-րդ և 18-րդ դարերին։ Կարիք կա 21-րդ դարի տեղեկությունների հիման վրա հարստացնել Հայտնության և վերջին ժամանակների մասին մարգարեական այլ գրականության ուսումնասիրությունները։ Մենք փորձում ենք նման ուսումնասիրություններ հրատարակել Հայտնության տարբեր ասպեկտների վերաբերյալ՝ հիմնվելով այն հայ աստվածաբանության ընդհանուր հասկացությունների վրա և կապելով դրանք Աստվածաշնչի այլ գրքերի նմանատիպ համարների ուսումնասիրությունների հետ։
Մենք հրապարակել ենք առաջին հոդվածները վախճանաբանական հարցերի մասին, որոնք կարելի է կարդալ հետևելով Վախճանաբանական հոդվածներ հղմանը կամ կարդալով նույն հոդվածները Academia.edu կայքում https://www.academia.edu/s/968ea1a84a, https://www.academia.edu/87661800