Հայ Եկեղեցու Աստվածաբանություն
Համառոտ պատմություն
Հայոց եկեղեցին, որը հիմնադրել են Թադեոս և Բարդուղիմեոս առաքյալները։ Քիչ է հայտնի 1-ին դարից մինչև մ.թ. 4-րդ դարը, երբ քրիստոնեությունը դարձավ Հայաստանի միակ պետական կրոնը։ Այդ ժամանակվանից մենք ունեցել ենք աստվածաբանական աշխատություններ հայ աստվածաբաններից՝ նախ հունարեն, իսկ հետո՝ 406 թվականին հայոց գրերի գյուտից հետո՝ հայերեն։ Մինչև Քաղկեդոնի ժողովը (451 թ.) Հայ Եկեղեցու աստվածաբանությունը համահունչ էր Ընդհանրական Եկեղեցու և առաջին երեք Ընդհանուր ժողովների աստվածաբանությանը։ Հայոց եկեղեցին չմասնակցեց Քաղկեդոնի ժողովին այն ժամանակվա հեթանոս Պարսկաստանի ագրեսիայի դեմ մղվող կրոնական պատերազմի պատճառով, որը փորձում էր քրիստոնյա Հայաստանը հեթանոսություն դարձնել։
Երբ հայերը պատերազմից հետո կարողացան ծանոթանալ Քաղկեդոնի ժողովի որոշումներին, նրանք գտան, որ դրանք հակասում են ոչ միայն Հայ Եկեղեցու աստվածաբանությանը, այլև առաջին երեք Ընդհանուր ժողովների աստվածաբանությանը։ Հայ եկեղեցու աստվածաբանությունը կարելի է որակել որպես ոչ քաղկեդոնական։ Հայ աստվածաբանությունը ընդհանուր գծեր ունի այլ ոչ քաղկեդոնական եկեղեցիների աստվածաբանության հետ։ Այնուամենայնիվ, Հայ Աստվածաբանությունը ուշագրավ տարբերություններ ունի նաև այլ ոչ քաղկեդոնական եկեղեցիների հետ։ Աղբյուրներ բաժնում հղումներ ենք կատարում փաստաթղթերին, որտեղ արտահայտված և բացատրված է հայ աստվածաբանությունը։